Hathajoga to tradycja indyjskiej jogi, bazująca głównie na pozycjach ciała asana, sześciu procesach oczyszczających krija oraz na kontroli oddechu (pranajama).
Słowo hatha znaczy siła. Wyrazu tego używa się jako przysłówka w sensie „przemocą” lub „wbrew czyjejś woli”. Słowo to składa się z dwóch członów ha oznaczającego słońce i tha oznaczającego księżyc.

Hathajoga różni się od klasycznej jogi, mniejszym naciskiem na metafizykę odziedziczoną po samkhji, a większym na praktyki ezoteryczne i praktyki fizyczne. Joga klasyczna i większość pozostałych szkół jogi dążą do osiągnięcia równowagi między metafizyką a ezoteryką. Hathajoga, w znacznej mierze gubiąc moment filozoficzny, kładzie silny nacisk na magiczne i ezoteryczne aspekty jogi, dążąc przy tym silniej niż inne kierunki do uzyskania mocy ponadnaturalnych, a zwłaszcza do zwycięstwa nad śmiercią, starością i chorobą. Magiczno-mistyczne koncepcje zawarte w tekstach hathajogi czynią ją jednym z głównych składników i źródeł tantryzmu.

Właściwy rozwój hathajogi nastąpił na gruncie hinduistycznych sekt kanphata i nathów lub natha sampradaja. Ta heterodoksyjna sekta kładła szczególnie duży nacisk na moce magiczne uzyskiwane dzięki praktykom ascetycznym. Większość klasycznych tekstów hathajogi wiąże się właśnie z nią.
Szczególnie charakterystyczna dla hathajogi jest koncepcja „ciał subtelnych”, posiadających własną anatomię. Różne teksty hathajogi przedstawiają tę anatomię nieco inaczej, panuje jednak wśród nich zgoda, że istnieją ćakry – centra o kształcie lotosu przyporządkowane różnymi miejscom ciała ludzkiego, oraz nadi, „żyły” łączące ćakry. Każda ćakra posiada wiele specyficznych sobie przyporządkowań, zwłaszcza bóstw lub par bóstw, inwokacji (mantra) i obrazów (jantra).

Hathajoga zawiera ponadto wiele różnych szczegółowych technik mistycznych i ascetycznych. Do ważniejszych należy medytacyjna technika jednoczesnej wymuszonej kontroli nad oddechem, nasieniem i aktywnością umysłu.