Symbol

Symbol to semantyczny środek stylistyczny, który ma jedno znaczenie dosłowne i różną liczbę znaczeń ukrytych. Odpowiednik pojęcia postrzegany zmysłowo. Najbardziej ogólnie jest to zastąpienie jednego pojęcia innym, krótszym, bardziej wyrazistym lub najlepiej oddającym jego naturę, albo mniej abstrakcyjnym. Jest to znak odnoszący się do innego systemu znaczeń, niż do tego, do którego bezpośrednio się odnosi. Przykładowo symbol lwa oznacza nie tylko dany gatunek zwierzęcia, lecz często także siłę lub władzę. Symbole są arbitralnie ustanowionymi jednostkami komunikacyjnymi, dzięki temu różniącymi się od znaków, które tworzą związki między znaczonym i znaczącym w jednorodnym kontekście kulturowym. Obiekty tworzące związek symboliczny w jednej kulturze, mogą mieć inne znaczenia w innych kulturach, co odróżnia symbol od jednoznacznej alegorii.

W niektórych ujęciach semiologicznych symbol jest typem znaku, w innych jest odrębną kategorią jednostki komunikacyjnej. W ujęciu np. Umberto Eco symbol jest znakiem języka werbalnego. Między symbolem a przedmiotem występuje odniesienie, przy czym samo odniesienie jest przekazywaną słuchaczowi  informacją.

Rozróżnienie między znakiem i symbolem jest analogiczne do rozróżnienia między metonimią i metaforą. Jeżeli jednostki komunikacyjne należą do tego samego kontekstu, są znakami, a jeśli należą do innych kontekstów, stają się symbolami

Greckie słowo σύμβολον sýmbolon oznaczało niewielki, rozłamany na pół podczas zawierania umowy przedmiot z gliny, kości, drewna lub metalu, jak np. tabliczka lub pierścień. Połówki stanowiły znak rozpoznawczy dla dwóch osób, które łączyła jakaś więź – przyjaźń, pokrewieństwo, interesy, obowiązki, uczucia. Czasownik συμβάλλω symbállō oznaczał „zbieram” lub „porównuję, składam, łączę”