Medytacja to zagłębianie się w myślach, rozważanie, namysł to praktyki polegające na ćwiczeniu umysłu lub wprowadzaniu się w odmienny stan świadomości dla uzyskania dobroczynnego skutku, albo aby umysł uznał treść odmiennego stanu bez identyfikowania się z nim lub jako cel sam w sobie. Termin medytacja odnosi się do wielu różnych praktyk, wliczając w to techniki mające na celu zwiększenie wewnętrznej energii siły życiowej i aby rozwinąć współczucie, miłość, cierpliwość, wielkoduszność i przebaczenie. Medytacja była praktykowana od czasów antycznych jako część tradycji religijnych i wierzeń. Jest stosowana zwłaszcza w jodze oraz w religiach i duchowości Wschodu (buddyzm, taoizm, konfucjanizm, hinduizm, dżinizm), a ostatnio także przez niektóre szkoły psychoterapeutyczne.

Praktyka medytacji może się odbywać w pozycji siedzącej lub jako element aktywności fizycznej. Mnisi buddyjscy włączają medytację uważności do swoich codziennych czynności, jako formę treningu umysłu.

Medytacja może mieć na celu wyzwalanie jakiegoś stanu emocjonalnego w celu jego analizy lub kultywację określonej reakcji mentalnej na różne bodźce – np. współczucia. Termin „medytacja” może odnosić się do odmiennego stanu świadomości lub praktyk i technik wykorzystywanych w celu jego osiągnięcia.

Medytacji nadawane są rozmaite cele:

Poprawa zdrowia fizycznego i samopoczucia psychicznego.
Rozwinięcie mistrzostwa w określonych sztukach bądź rzemiosłach. W tym celu praktykowali medytację samurajowie.
Osiągnięcie oświecenia.
Osiągnięcie pełnej kontroli nad swoim ciałem i umysłem (joga, fakirzy).
Zespolenie się z bóstwem (wedanta, voodoo).
Komunikacja z bóstwem poprzez zatopienie się w modlitwie (chrześcijaństwo, islam, judaizm, hinduizm, buddyzm).
Doświadczenie procesu umierania i nauczenie się kontroli nad nim (np. medytacja phowa znana z buddyzmu tybetańskiego).
Przezwyciężenie lęku przed śmiercią.